เบญจศีล เบญจธรรม เรื่องสำคัญที่ถูกมองข้าม | เบญจธรรม คือ อะไร

เบญจศีล เบญจธรรม เรื่องสำคัญที่ถูกมองข้าม

ชมวิดีโอด้านล่าง

นอกจากการดูบทความนี้แล้ว คุณยังสามารถดูข้อมูลที่เป็นประโยชน์อื่นๆ อีกมากมายที่เราให้ไว้ที่นี่: ดูเพิ่มเติม

เบญจศีลเบญจธรรม เป็นหลักธรรมพื้นฐานสำหรับบุคคลทั่วไปได้ใช้ยึดมั่นเพื่อในการทำความดี ละเว้นความชั่ว และทำจิตใจให้บริสุทธิ์ได้
เบญจศีลหรือศีล ๕ คือ หลักธรรมที่ควรงดเว้น ๕ ประการ คือ
๑. เว้นจาการฆ่าสัตว์
๒. เว้นจากการลักทรัพย์
๓. เว้นจากการประพฤติผิดในกาม
๔. เว้นจากการพูดเท็จ
๕. เว้นจากการดื่มของมึนเมา
เบญจธรรม ๕ ประการ เป็นหลักธรรมที่คนทั่วไปควรปฏิบัติ มี ๕ ประการดังนี้
๑. เมตตา, กรุณา ซึ่งเป็นธรรมะคู่กันและสนับสนุนศีลห้าข้อแรก (ฆ่าสัตว์ เบียดเบียน)
๒. สัมมาอาชีวะ คู่และสนับสนุนศีลข้อสอง (ลักทรัพย์ ฉ้อโกง)
๓. กามสังวร หมายถึงการสำรวมระวังในความต้องการ คู่กับศีลข้อสาม (การข่มเหงน้ำใจกัน)
๔. สัจจะ ความจริงใจ คู่กับศีลข้อสี่ (โกหก)
๕. สติ สัมปชัญญะ คู่กับศีลข้อห้า (ทำให้ตนเองขาดสติ)
คำว่า เบญจศีลมาจาก เบญจ แปลว่า ห้า สมาสกับ ศีล เป็นเบญจศีล แปลว่า ศีลห้า ศีลมีหลายระดับหรือจัดไว้หลายประเภทให้เหมาะสมกับสภาพชีวิตและสังคมหรือชุมชนนั้นๆ ในการที่จะปฏิบัติเพื่อเข้าถึงจุดหมายแห่งตน ศีลห้าเป็นศีลพื้นฐานปฏิบัติ ศีลแปดสำหรับอุบาสก อุบาสิกาที่มุ่งการพัฒนาทางจิตใจ ศีลสิบสำหรับสามเณร และศีล 227 สำหรับพระภิกษุ
ในที่นี้จะได้กล่าวถึงเฉพาะศีลห้า หรือเบญจศีลสำหรับทุกคน โดยไม่จำกัดว่าเป็นเด็ก ผู้ใหญ่ ชายหรือหญิง​
เมื่อพูดถึงศีลห้า ส่วนใหญ่ย่อมรู้จักกันดีเพราะไปวัดรับศีลจากพระก็ท่องกันขึ้นใจ ตั้งแต่ ปาณาติปาตา อทินนาทานา กาเมสุมิจฉาจารา มุสาวาทา จนถึง สุราเมรยมัชชปมาทัฎฐานา ทุกข้อต่อท้ายด้วย เวรมณี สิกขาปทัง สมาทิยามิ ซึ่งศีลห้าข้อนี้ชาวพุทธเกือบทุกคน หรือแม้แต่ผู้ที่ไม่ใช่ชาวพุทธพากันท่องได้อย่างคล่องปาก ทว่าน้อยคนนักที่นำมาประพฤติปฏิบัติจึงทำให้สังคมสับสนวุ่นวาย เบียดเบียนชีวิตและทรัพย์สินกันจนตกเป็นข่าวหน้าหนังสือพิมพ์ไม่เว้นแต่ละวัน​
ถึงเวลาแล้วหรือยังที่เราจะร่วมมือร่วมใจกันรณรงค์ให้ทุกคนรักษาศีลห้าอย่างเคร่งครัด โดยผู้ใหญ่ตั้งแต่พ่อแม่ ครูอาจารย์ ผู้บังคับบัญชาตามลำดับขึ้นไปจนถึงผู้ทำหน้าที่ปกครองประเทศจะประพฤติปฏิบัติเป็นตัวอย่างที่ดีแก่บุตรธิดา ลูกศิษย์ ผู้ใต้บังคับบัญชาจนถึงประชาชน เพื้อความสวบสุขทั้งในส่วนบุคคลและสังคม​
ศีลห้า มีความสำคัญและเป็นศีลสำหรับทุกคน จึงจำเป็นที่จะต้องมาทำความเข้าใจกับศีบห้า แทนที่จะท่องได้คล่องปากเท่านั้น หากต้องท่องให้คล่องใจ พร้อมที่จะนำไปประพฤติปฏิบัติไดเตลอดเวลา สาระของศีลห้า มีดังนี้​
1. ปาณาติปาตา เวรมณี เว้นจากการปลงชีวิต เว้นจากการฆ่า การประทุษร้อยกัน ธรรมชาติของมนุษย์และสัตว์เหมือนกันตรงที่รักสุข เกลียดทุกข์ เมื่อเรารักสุข เกลียดทุกข์ คนอื่นก็เช่นกัน ไม่มีใครต้องการให้ผู้อื่นมาฆ่า หรือประทุษร้ายเขา พระพุทธองค์ตรัสสอนว่า \” บุคคลค้นหาด้วยจิตตลอดทั่วทุกทิศ ไม่ได้พบใครซึ่งเป็นที่รักกว่าตนในที่ไหนๆเลย สัตว์ทั้งหลายเหล่าอื่นก็รักตนมากเช่นนั้นเหมือนกัน ฉะนั้นผู้รักตนจึงไม่ควรเบียดเบียนสัตว์อื่น \” (พระไตรปิฎก เล่มที่ 15 , 2525 : 95)​
2. อทินนาทานา วเรมณี เว้นจากการถือเอาของที่เขามิได้ให้ เว้นจากการลักขโมย ละเมิดกรรมสิทธิ์ ทำลายทรัพย์สิน คนทุกคนย่อมเสีดายทรัพย์สินที่ตนหามาได้ด้วยน้ำพักน้ำแรง ด้วยความสุจริต ไม่ต้องให้ผู้ใดมาลักขโมย มาคดโกง ปอกลอก ไปเป็นของตนโดยมิชอบธรรม ไม่ต้องการให้ผู้ใดมาละเมิดกรรมสิทธิ์หรือทำลายทรัพย์สินของตน​
3. กาเมสุมิจฉาจารา เวรมณี เว้นจากการประพฤติผิดในกาม เว้นจากการล่วงละเมิด สิ่งที่ผู้อื่นรักใคร่หวงแหน คือ การไม่ประพฤติล่วงละเมิดในภรรยาหรือสามีของผู้อื่น หรือประพฤตินอกใจสามีหรือนอกใจภรรยาตน นอกจากนี้การล่วงละเมิดต่อบุตรธิดาที่ยังอยู่ในความปกครองของบิดามารดา การข่มขืนกระทำชำเราต่อผู้ที่มิได้ยินยอมก็ถือเป็นกาเมสุมิจฉาจารา​
4. มุสาวาทา เวรมณี เว้นจากการพูดเท็จ โกหก หลอกลวง นอกจากนี้ยังรวมถึงการกล่าวให้คลาดเคลื่อนจากความเป็นจริงทั้งๆที่รู้ความจริงนั้นอยู่ เพื่อให้ผู้อื่นเสียประโยชน์ เรียกว่าทำลายประโยชน์ผู้อื่น หากคำกล่าวเท็จทำลายประโยชน์ผู้อื่นมาก ผู้กล่าวเท็จก็มีโทษมาก ทำลายประโยชน์เขาน้อยก็มีโทษน้อย
โทษที่เห็นชัดคือ ทำให้ขาดความเชื่อถือเป็นที่ดูหมิ่นของผู้อื่น บางครั้งแม้จะพูดความจริงก็ไม่มีคนเชื่อถือถ้อยคำ นอกจากนี้การเป็นพยานเท็จในศาลอาจถูกจำคุกหากถูกจับได้ หากการกล่าวเท็จให้ร้ายป้ายสีผู้มีคุณธรรม ต้องตกนรก การกล่าวเท็จหลอกลวงเพื่อนฝูงอาจถูกทำร้ายหรือถูกฆ่า เขามีภรรยากล่าวเท็จต่อกันอาจทะเลาะเบาะแว้งถึงขั้นหย่าร้าง เป็นต้น​
5. สุราเมรมัชชปมาทัฎฐานา เวรมณี เว้นจากน้ำเมาหรือสุราเมรัยอันเป็นที่ต้งแห่งความประมาท เว้นจากสิ่งเสพย์ติดให้โทษ ศีลข้อนี้มีความสำคัญมากกว่าข้ออื่นๆที่กล่าวมาข้างต้น เพระถ้าทุกคนละเมิดศีลข้อนี้เพียงข้อเดียวอาจทำให้ละเมิดข้ออื่นๆได้ทั้งหมด ทั้งนี้ก็เนื่องจากว่า สุราและเมรัยนั้นเป็นที่ตั้งของความประมาท กล่าวคือเมื่อบุคคลเสพเข้าไปแล้วย่อมทำให้ขาดสติ
บุคคลผู้ขาดสติย่อมได้ชื่อว่าเป็นผู้ตั้งอยู่ในความประมาท ดังชายผู้หนึ่งดื่มสุราจนเมามายขาดสติ เมื่อกลับถึงบ้านก็ก่อเรื่องทะเลาะวิวาทกับภรรยาขั้นทุบตี บิดาของเขาได้มาห้าม จึงถูกบุตรชายทำร้ายจนถึงแก่ความตาย เท่ากับชายผู้นี้ทำปิตุฆาต คือการฆ่าบิดา ซึ่งถือเป็นบาปหนัก ตัดทางสวรรค์และนิพพานอย่างเด็ดขาด​

สมาทานหรือรับศีลห้า

ชมวิดีโอด้านล่าง

สมาทานหรือรับศีลห้า

เบญจธรรม สังคหวัตถุ 4 – สังคม ป.1

ชมวิดีโอด้านล่าง

เรามาศึกษาธรรมะ เบญจธรรม สังคหวัตถุ 4 ว่าประกอบด้วยอะไรบ้าง
และความหมาย พร้อมตัวอย่างการปฏิบัติที่ดีงาม
บทเรียนอิเล็กทรอกนิกส์ วิชา สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ป.1 ชุดนี้
เป็นสื่อ \”การเรียนการสอน\” ที่น่าสนใจ และมีประโยชน์มาก
โดยนำมาจากโครงการแท็บเล็ตพีซีเพื่อการศึกษาไทย
(OTPC : One Tablet Per Child)
จัดทำโดยสำนักงานเทคโนโลยีเพื่อการเรียนการสอน
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมที่เว็บไซต์
http://www.otpchelp.com

เบญจศีล และ เบญจธรรม

ชมวิดีโอด้านล่าง

เบญจศีล และเบญจธรรม
หนังสือเบญจศีลเบญจธรรมนี้ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ซึ่งเป็นโอรสของ ร.๕ และเจ้าจอมมารดาแพ ได้เป็นผู้แต่งขึ้น โดยรวบรวมจากคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา
จุดประสงค์ของการแต่งหนังสือเล่มนี้ คือ เพื่อมุ่งสำหรับใช้เป็นแบบสอนธรรมปฏิบัติแก่นักเรียนผู้อยู่ในโรงเรียน ถึงคนเราจะมีความรู้ดี แต่มีความประพฤติเสียหาย ก็จะได้รับความเดือดร้อนเรื่อยไป
อีกประการหนึ่ง หนังสือเล่มนี้ยังเป็นแบบสำหรับแนะนำชายหญิงทั่วไป เพื่อให้มีความประพฤติถูกต้องตามหลักพระพุทธศาสนาที่เรานับถืออีกด้วย
คำว่า \”ศีล\” ได้แก่ ข้อประพฤติข้อปฏิบัติสำหรับควบคุมกาย และวาจา ให้ตั้งอยู่ในความดีงาม นอกจากนี้ \”ศีล\” ยังแปลได้อีกหลายอย่าง เช่น แปลว่า เย็น ศีรษะ เกษม สุข อดทน ความสำรวม ความไม่ก้าวล่วงละเมิด เป็นต้น
ผู้ที่ถือศีล ย่อมได้รับอานิสงส์ อย่างนี้ คือ
๑. ไม่ต้องประสบความเดือดร้อนในภายหน้า
๒. ย่อมประสบความสำเร็จในการทำมาหากิน
๓. ชื่อเสียงเกียรติยศของผู้มีศีล ย่อมแพร่หลายไปในหมู่นรชน (ในหมู่คนดี)
๔. ย่อมเป็นผู้องอาจ ไม่เก้อเขิน เมื่อเข้าไปในหมู่ของผู้มีศีล
๕. เป็นผู้ไม่หลงทำกาลกิริยา คือ ก่อนตายก็มีสติ ตายไปอย่างสงบ ไม่ทุรนทุราย
๖. เมื่อตายไปแล้ว ย่อมเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์ ไม่ต้องตกนรก
๗. ผู้ที่บำเพ็ญศีลให้บริบูรณ์ มีสติบริบูรณ์ ย่อมทำตนให้สิ้นอาสวะได้ คือ สิ้นกิเลสได้
ศีลในทางพระพุทธศาสนามีการจัดอันดับข้อ ดังต่อไปนี้
ศีล ๕ ข้อ สำหรับสาธุชนทั่วไปมีชื่อเรียกว่า นิจศีล ปกติศีล
ศีล ๘ ข้อ สำหรับ อุบาสก อุบาสิกา มีชื่อเรียกว่า คหัฏฐศีล
อุโบสถศีล ๑๐ ข้อ สำหรับ สามเณร สามเณรี มีชื่อเรียกว่า อนุปสัมปันนศีล
ศีล ๒๒๗ ข้อ สำหรับ พระภิกษุ มีชื่อเรียกว่า ภิกขุศีล
ศีล ๓๑๑ ข้อ สำหรับ พระภิกษุณีมีชื่อเรียกว่า ภิกขุณีศีล
เบญจศีล คือ ศีล ๕ ได้แก่
๑. ปาณาติปาตา เวรมณี เว้นจากฆ่าสัตว์มีชีวิต
๒. อทินนาทานา เวรมณี เว้นจากการถือเอาของที่เจ้าของมิได้ให้
๓. กาเมสุ มิจฉาจารา เวรมณี เว้นจากการประพฤติผิดในกาม
๔. มุสาวาทา เวรมณี เว้นจากการกล่าวเท็จ
๕. สุราเมรยมัชชปมาทัฏฐานา เวรมณี เว้นจากการดื่มน้ำเมา คือ สุรา และเมรัย
เบญจธรรม คือ ธรรม ๕ ข้อ
๑. เมตตา กรุณา คู่กับ ศีลข้อที่ ๑
๒. สัมมาอาชีวะ คู่กับ ศีลข้อที่ ๒
๓. ความสำรวมในกาม คู่กับ ศีลข้อที่ ๓
๔. ความมีสัตย์ คู่กับ ศีลข้อที่ ๔
๕. ความมีสติรอบคอบ คู่กับ ศีลข้อที่ ๕
ศัพท์ที่ควรรู้
คำว่า \”ธรรม\” ได้แก่ สภาพที่ทรงไว้ หมายความว่า ทรงสัตว์ผู้ปฏิบัติธรรมไว้ไม่ให้ตกไปในที่ชั่ว
\”กัลยาณชน\” ได้แก่ คนที่ตั้งอยู่ในกัลยาณธรรม เป็นคนมีความประพฤติงาม เป็นที่นิยมนับถือของคนทั่วไป
ข้อความเบื้องต้น
มนุษย์ที่เกิดมาในโลกนี้ ย่อมมีรูปพรรณสัณฐานเป็นต่างๆ กัน บางคนก็มีรูปงาม บางคนก็มีรูปทราม ทั้งนี้ย่อมแล้วแต่เหตุจะตกแต่งให้
เหตุดีก็ตกแต่งให้มีรูปงาม เหตุชั่วก็ตกแต่งให้มีรูปทราม เพราะเลือกเอาตามใจหวังไม่ได้ คนมีรูปงามก็เป็นที่นิยมชมชอบของผู้พบเห็น ถ้ามีรูปเลวทรามก็ตรงกันข้าม
เหมือนดอกไม้ที่งามและไม่งาม ถ้าเป็นดอกไม้งามและมีกลิ่นหอม ก็ย่อมเป็นที่ชอบใจของคนทั่วไป ถ้าเป็นดอกไม้ไม่งามทั้งไร้กลิ่นหอมด้วยแล้ว ยิ่งไม่มีคนปรารถนาเลย
คนเราก็เช่นเดียวกัน ถ้ารูปงามน้ำใจดี ย่อมเป็นที่รักใคร่นิยมชมชอบของผู้พบเห็น ถ้ารูปงามหากไร้คุณธรรมประจำใจ ก็สู้คนรูปชั่วเลวทราม แต่มีคุณธรรมประจำใจไม่ได้
รูปพรรณสัณฐานได้มาอย่างไร ย่อมเป็นอยู่อย่างนั้น ดัดแปลงแก้ไขไม่ได้ แต่ใจนั้นก็มักเป็นไปตามพื้นเดิม ถึงอย่างนั้นก็ยังมีทางแก้ไขได้ ด้วยความตั้งใจอันดีเหมือนของที่ไม่หอมมาแต่เดิม เขายังอบให้หอมได้
แต่ธรรมดาใจนั้นมักผันแปรไม่แน่นอนมั่นคงลงได้ นักปราชญ์มีพระพุทธเจ้า เป็นต้น จึงได้กำหนดวางแบบแผนความประพฤติไว้เป็นหลักฐาน
การตั้งใจประพฤติตามบัญญัตินั้น ชื่อว่า \”ศีล\” ศีลนี้เป็นแนวทางสำหรับให้คนประพฤติความดี คนเราแรกจะประพฤติความดี ถ้าไม่ถืออะไรเป็นหลัก ใจย่อมไม่มั่นคง อาจเอนเอียงไปหาทุจริตอีกได้ เพราะโมหะครอบงำ
เมื่อบำเพ็ญศีลให้บริบูรณ์เป็นปกติมารยาทได้แล้ว ถึงจะประพฤติคุณธรรมอย่างอื่น ก็มักยั่งยืน ไม่ผันแปร นี้แลเป็นประโยชน์แห่งการบัญญัติศีลขึ้น
ความมุ่งหมายอันดับแรกพึงรู้ว่า การรักษาศีล หรือที่เรียกว่า \”เบญจศีล\” นี้ เป็นการรักษาตนเอง เป็นการป้องกันตนเอง ไม่ให้เสียคน หรือที่เรียกว่า เสียตัว
เพราะตัวเราแต่ละคนนั้น เป็นของหายากและมีจำกัด คือ มีตัวเดียวเท่านั้น ไม่มีตัวแทน อยู่ก็อยู่หมด เสียก็เสียหมด เป็นพระก็เป็นหมด เป็นโจรก็เป็นหมด หรือเข้าคุกก็เข้าหมด เช่นเดียวกัน
การรักษาศีลห้านั้น มีความมุ่งหมายก็คือ ให้รักษาตนเองไว้ไม่ให้เสียหาย และยังมีผลพลอยได้อีกมากทั้งครอบครัว ทางสังคม ประเทศชาติ และเป็นพื้นฐานให้ตนเองบำเพ็ญ สมาธิปัญญา จนได้มรรคผล นิพพาน
พึงทราบว่าคนไม่มีศีล ย่อมไม่อาจบำเพ็ญ สมาธิปัญญา ให้ได้ผลเต็มที่ได้ฯ
หลักสำคัญในการรักษาศีล
ผู้ที่จะรักษาศีล พึงทราบหลักในทางวิชาการ และทางปฏิบัติ โดยย่อ คือ
๑. ความมุ่งหมายในการรักษาศีลห้า
๒. ข้อห้ามของผู้รักษาศีลห้า
๑. ความมุ่งหมายในการรักษาศีลห้า
ดังได้กล่าวมาแล้วว่า การรักษาศีลห้ามีความมุ่งหมายในการป้องกันตนไม่ให้เสียหาย ของทุกสิ่งทุกอย่าง มันจะดีหรือจะเสีย จะคงทนถาวรหรือชำรุดหักพังโดยง่าย สำคัญอยู่ที่พื้นฐานของสิ่งนั้น
ฉะนั้น ช่างก่อสร้างที่เขาจะสร้างตึก จึงต้องตอกเสาเข็มลงรากตรงจุดที่จะรับน้ำหนักไว้แข็งแรง
ชีวิตของคฤหัสถ์ก็เช่นเดียวกัน ต้องแบกน้ำหนัก เพราะเรื่องครอบครัว เรื่องหน้าที่การงาน เรื่องยากดีมีจน ความสุขความทุกข์ร้อยแปด จำจะต้องสร้างพื้นฐานของชีวิตให้มั่นคง จึงจะรับน้ำหนักไว้อย่างปลอดภัย
เราคงจะเคยเห็นคนที่มีพื้นฐานชีวิตไม่ดีพอ พอตนจะต้องรับภาระหรือกระทบกระแทกเข้า เลยต้องกระทำความผิดถึงติดคุกติดตะรางก็มี นั่นแสดงความที่ชีวิตพังทลายไป น่าเสียดายมาก

ดั่งดอกไม้บาน.

ชมวิดีโอด้านล่าง

เสถียรธรรมสถาน sds

นอกจากการดูหัวข้อนี้แล้ว คุณยังสามารถเข้าถึงบทวิจารณ์ดีๆ อื่นๆ อีกมากมายได้ที่นี่: ดูวิธีอื่นๆEconomy