[Update] เศษซากอาหารเหลือ สู่วิกฤติขยะล้นบ่อ และของสมนาคุณชื่อว่า ‘ก๊าซเรือนกระจก’ | โทษ ของ อาหาร ขยะ – Sathyasaith

When you visit any website, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and change our default settings. However, blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer. More information

Manage Consent Preferences

Strictly Necessary Cookies

Always Active

These cookies are necessary for the website to function and cannot be switched off in our systems. They are usually only set in response to actions made by you which amount to a request for services, such as setting your privacy preferences, logging in or filling in forms. You can set your browser to block or alert you about these cookies, but some parts of the site will not then work. These cookies do not store any personally identifiable information.

Performance Cookies

These cookies allow us to count visits and traffic sources so we can measure and improve the performance of our site. They help us to know which pages are the most and least popular and see how visitors move around the site. All information these cookies collect is aggregated and therefore anonymous. If you do not allow these cookies we will not know when you have visited our site, and will not be able to monitor its performance.

Functional Cookies

These cookies enable the website to provide enhanced functionality and personalisation. They may be set by us or by third party providers whose services we have added to our pages. If you do not allow these cookies then some or all of these services may not function properly.

Targeting Cookies

These cookies may be set through our site by our advertising partners. They may be used by those companies to build a profile of your interests and show you relevant adverts on other sites. They do not store directly personal information, but are based on uniquely identifying your browser and internet device. If you do not allow these cookies, you will experience less targeted advertising.

Social Media Cookies

These cookies are set by a range of social media services that we have added to the site to enable you to share our content with your friends and networks. They are capable of tracking your browser across other sites and building up a profile of your interests. This may impact the content and messages you see on other websites you visit. If you do not allow these cookies you may not be able to use or see these sharing tools.

Confirm My Choices

ที่มีศักยภาพเป็นก๊าซเรือนกระจกทำให้โลกร้อนมากกว่าคาร์บอนไดออกไซด์กว่า 25 เท่า ในแต่ละปีจะมีขยะอาหารที่ถูกต้องฝังกลบ ประมาณ 1,300 ล้านตัน ซึ่งก่อให้เกิดมลพิษคิดเป็น 8% ของก๊าซเรือนกระจกทั้งหมดที่ปล่อยสู่ชั้นบรรยากาศ

อีกทั้งในปัจจุบันมีประชากรทั่วโลกที่ต้องเผชิญกับความหิวโหยถึง 870 ล้านคน ในขณะที่แต่ละปีทั่วโลกมีอาหารที่ยังรับประทานถูกทิ้งจำนวนมหาศาล เฉพาะสหรัฐทิ้งอาหารที่รับประทานได้จากซุปเปอร์มาร์เก็ตกว่า 60 ล้านตัน

องค์การพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (UNDP) ได้กำหนดให้ขยะอาหารเป็นหนึ่งใน เป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืน ในปี ค.ศ. 2030 ขยะอาหารที่เกิดจากการจำหน่ายและการบริโภคทั่วโลก จะต้องลดลง 50% จุดมุ่งหมายแรกคือการพัฒนาเครื่องมือและตัวชี้วัดปริมาณของการสูญเสียอาหารและขยะอาหาร

หลายประเทศเริ่มใช้ประโยชน์จากอาหารที่ยังรับประทานได้ หรือ “อาหารส่วนเกิน” ที่อาจเหลือจากงานเลี้ยง หรือบุฟเฟต์ในโรงแรม เป็นต้น

ประเทศที่ดำเนินมาตราการที่เข้มงวดมากที่สุด คือ ฝรั่งเศส ในปี 2016 ฝรั่งเศสออกกฎหมายว่าด้วยการต่อต้านขยะอาหาร(ซึ่งกำหนดให้ร้านค้าปลีกที่มีพื้นที่ตั้งแต่ 400 ตารางเมตรขึ้นไปจะต้องบริจาคสินค้าอาหารที่ยังทานได้แก่มูลนิธิรับบริจาคอาหาร เพื่อนำไปแจกจ่ายให้ผู้ที่ต้องการ หากไม่ดำเนินการจะมีโทษปรับจำนวน 3,750 ยูโร หรือประมาณ 133,293 บาท ในขณะเดียวกันผู้บริจาคจะได้รับเครดิตภาษี 60% ของมูลค่าอาหารที่บริจาค ดังนั้น จึงอาจกล่าวได้ว่า ฝรั่งเศสใช้ทั้งไม้เรียวและไม้นวมในการลดปัญหาขยะอาหาร

สหรัฐ เน้นมาตรการสร้างแรงจูงใจ เริ่มจากมีกฎหมายที่ให้การยกเว้นความรับผิดทางแพ่งและอาญาให้แก่ผู้บริจาคอาหารที่อยู่ในสภาพดีเพื่อการกุศล ทำให้ภาคธุรกิจกล้าบริจาคอาหาร ในขณะเดียวกัน มลรัฐต่าง ๆ ให้สิทธิพิเศษทางภาษีกับผู้ที่บริจาคอาหารให้กับมูลนิธิ หรือองค์กรการกุศลเช่นเดียวกับฝรั่งเศส เช่น แคลิฟอร์เนีย ให้เครดิตภาษี 10% ของมูลค่าสินค้าที่บริจาคเฉพาะสำหรับภาคการเกษตร และมิสซูรี ให้เครดิตภาษีแก่ผู้ที่บริจาคให้กับโรงทานในพื้นที่ 50% ของมูลค่าอาหารที่บริจาค แต่ไม่เกิน 2,500 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อปี

นอกจากนี้ การใช้แอพพลิเคชั่น จับคู่ ก็เป็นอีกมาตรการลดปัญหาอาหารส่วนเกินในหลายประเทศ เนื่องจากอาหารสดมีอายุจำกัด ความรวดเร็วในการบริหารจัดการจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง ตัวอย่าง แอพพลิเคชั่น Food Cloud ในสหราชอณาจักรและไอร์แลนด์ Too Good To Go ในทวีปยุโรปและสหรัฐ ซึ่งจับคู่ผู้บริโภคที่ต้องการอาหารและร้านอาหารที่มีอาหารเหลือ โดยผู้บริโภคสามารถค้นหาวัตถุดิบหรืออาหารที่ต้องการและจ่ายเงินผ่านแอพพลิเคชั่นให้กับร้านอาหารในราคาถูก ตั้งแต่ปี 2015 – 2017 มีผู้เรียกใช้แอพพลิเคชั่นกว่า 1.2 ล้านครั้ง

เกาหลีใต้ให้ความสำคัญกับการลดปริมาณขยะอาหารในภาคครัวเรือน โดยพัฒนาระบบ pay-as-you-recycle ซึ่งครัวเรือนจะต้องซื้อถุงบรรจุขยะอาหารที่ย่อยสลายได้เฉลี่ยเดือนละ 6 ดอลลาร์สหรัฐฯ หรือประมาณ 184 บาท (สำหรับครัวเรือนที่มีสมาชิก 4 คน) ทำให้ครัวเรือนจำกัดปริมาณขยะอาหารเนื่องจากถุงย่อยสลายได้มีราคาแพง และช่วยอำนวยความสะดวกในการนำขยะไปรีโซเคิลโดยการหมักเพื่อทำปุ๋ยหรือผลิตก๊าซชีวภาพได้เลย นอกจากนี้แล้ว กรุงโซลยังพัฒนา Smart Bins หรือ ถังขยะอาหารที่มีระบบชั่งน้ำหนักและระบบรีไซเคิลขยะอาหาร ผู้คนสามารถนำขยะอาหารมาทิ้งในถังและจ่ายค่ารีไซเคิลตามน้ำหนักที่ทิ้งลงในถัง จากนโยบายการผลักดันที่จริงจัง ทำให้เกาหลีใต้สามารถลดปริมาณขยะอาหารโดยรวม และนำขยะอาหารมารีไซเคิลได้ถึง 95%

กลับมามองที่ไทย จากข้อมูลกรมควบคุมมลพิษ ระบุว่าขยะอาหารคิดเป็น 64% ของขยะทั้งหมด แต่มีการนำขยะอาหารไปใช้ประโยชน์น้อยมาก เนื่องจากเทศบาลส่วนมากไม่มีการแยกขยะ เช่น กทม. รีไซเคิลขยะอาหารได้ 2% เท่านั้น ที่เหลือจะนำไปกำจัดโดยวิธีการฝังกลบรวม 

แต่ปัจจุบัน ไทยมีภาคเอกชนค้าปลีก โรงแรม ภัตตาคาร เริ่มขับเคลื่อนการลดปริมาณขยะอาหารและนำอาหารส่วนเกินที่ยังมีคุณภาพดีไปบริจาค เช่น SOS (Scholars of Sustenance Foundation) มูลนิธิรับบริจาคอาหารส่วนเกินเพื่อไปกระจายให้แก่ผู้ที่ต้องการอาหาร สำนักงานส่งเสริมการจัดประชุมและนิทรรศการ (สสปน.) หน่วยงานรัฐที่เข้ามาให้เงินอุดหนุนแก่โรงแรม ในการจ้างที่ปรึกษาด้านการจัดการอาหารและขยะอาหาร รวมทั้ง บริษัทให้คำปรึกษาด้านการลดปริมาณขยะอาหาร LightBlue Environmental Consulting เป็นต้น

การดำเนินการขององค์กรเหล่านี้ ยังมีอุปสรรคอื่นๆ ที่ต้องฝ่าฟัน สถานการณ์การจัดการอาหารเป็นอย่างไร มีปัญหาและอุปสรรคอย่างไร และแนวทางในการแก้ไขคืออะไร ผู้เขียนจะขอแบ่งปันในบทความถัดไป

โดย… กะรัตลักษณ์ เหลี่ยมเพชร